O Captain! My Captain! [για τον Μάριο Πλωρίτη]
Για τον Μάριο Πλωρίτη. Υστερόγραφο.
Αισθάνομαι τόσο βαθιά την ανάγκη να γράψω για τον αγαπημένο μου δάσκαλο, τον Μάριο Πλωρίτη, που έφυγε από τη ζωή. Εκείνος είχε στη ζωή του χιλιάδες μαθητές. Είχα την τύχη να είμαι ένας από αυτούς. Κι εγώ είχα αρκετούς δασκάλους. Είχα την τύχη εκείνος να είναι ο καλύτερος δάσκαλος που είχα ποτέ.
Για λίγα πράγματα είμαι τόσο περήφανος στη ζωή μου, τόσο χαρούμενος που τα έζησα, όπως εκείνες οι Παρασκευές στον 6ο όροφο της Φιλοσοφικής, στη μικρούλα αίθουσα 12. Αμερικάνικο θέατρο τη μια χρονιά, Σαίξπηρ τη δεύτερη, Ρώσικο την τρίτη, Βυζαντινό την τέταρτη.
Με θυμάμαι τότε (15 χρόνια πέρασαν) να έχω πρωτοπεράσει με κατατακτήριες στη σχολή εκείνη. Γραφτήκαμε μια Παρασκευή, κι έπειτα, 12 η ώρα πήγαμε να ακούσουμε το πρώτο μάθημα. Αμερικάνικο θέατρο. Τέννεση Ουίλλιαμς.
Δεν είχε τη στόφα του δασκάλου-σόουμαν. Ήταν απίστευτα γαλήνιος, και low-tempo. Είχε την ηρεμία της σιγουριάς, της γνώσης. Μα ένιωθες στα λόγια του την αύρα όλου του ελληνικού θεάτρου. Ένιωθες ότι οι μετρημένες του κουβέντες ήταν απόσταγμα δεκάδων χρόνων εμπειρίας πάνω στη σκηνή, και κυρίως, απέραντης αγάπης για αυτό το υπέροχο πράγμα που λέγεται θέατρο. Ένιωθες για μια στιγμή ότι στο διπλανό έδρανο βρίσκονταν μαζί του (και μαζί μας) η Λαμπέτη, ο Χορν, ο Κουν, όλο εκείνο το θαύμα που έχτισε εκείνη η dream team του θεάτρου, τότε. Κι όμως, ήταν τόσο απλός και καλόβολος μαζί μας, μας ευχαριστούσε κάθε φορά, γιατί, έλεγε, του δίναμε ζωή με τα νιάτα και την όρεξή μας. Και σ' έκανε, φεύγοντας, να θες να πας να σηκώσεις τα βιβλιοπωλεία, να μάθεις τα πάντα για τον Ουίλιαμς, για τον Ο' Νηλ, για τον Τσέχοφ. Σ' έκανε να τους αγαπήσεις, να συμπονέσεις τους ήρωες, να τους βλέπεις μέσα σου.
Όταν γράφτηκα στη σχολή ήμουν διαλυμένος σχεδόν από την προσωπική μου περιπέτεια. Μου ήταν δύσκολο να διαβάσω, να γράψω, να συγκεντρωθώ σε ο,τιδήποτε. Ο Μάριος Πλωρίτης ήταν ο άνθρωπος που μ' έκανε για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια να νιώσω ότι αξίζω κάτι, ότι μπορώ και πάλι να κάνω το μόνο που ξέρω να κάνω: να γράφω. Έκανα εργασίες σ' όλα του τα μαθήματα - μας άφηνε ελεύθερο το θέμα, κι εμείς οργιάζαμε. Πάντα είχε έναν καλό λόγο να πει σε όλους μας. Ήξερα πως, ακόμη κι εμένα, δε μου έκανε χάρη, αφού δεν ήξερε... Ένιωθα να ξαναπατάω στα πόδια μου, ένιωθα ότι μπορώ ακόμα να κυνηγήσω αυτά που αγαπάω.
Ο άνθρωπος αυτός, και δυο-τρεις ακόμα δάσκαλοι, με κράτησαν τότε στη ζωή. Κυριολεκτώ, όσο κι αν ακούγεται μελό. Όσο κι αν οι ίδιοι δεν το ήξεραν. Και μ' έκαναν άνθρωπο ξανά. Μου άνοιξαν το μυαλό, την καρδιά, τα φτερά μου ξανά. Ό,τι καλό έχω πάνω μου σήμερα τους το χρωστάω. Όση ζωή έχω μέσα μου τώρα, είναι από τη δικιά τους πνοή.
Δεν είχα ευκαιρία ούτε να τον χαιρετίσω, ούτε να του πω ευχαριστώ. Έφυγα στη μέση του τέταρτου έτους για το νησί. Πήγα μόνο στις πτυχιακές εξετάσεις. Την τελευταία φορά που τον είδα, στις εξετάσεις, με κράτησε στο γραφείο του, στο τέλος. «Δουλεύεις;» με ρώτησε. Του είπα ότι θα φύγω, για το νησί, αλλά ότι σίγουρα θα τα ξαναπούμε. Δεν φάνηκε να συμφωνεί με την επιλογή μου, αλλά μου ευχήθηκε να πάνε όλα καλά. Έφυγα. Δεν τα ξαναείπαμε. Ήθελα πάντα να του στείλω ένα γράμμα, που να του λέω όλα αυτά, να του λέω πόσα του χρωστάω, και πόσο τον ευχαριστώ. Και σ' αυτό υπήρξα αναβλητικός. Είναι λίγο αργά, τώρα...
Όχι τίποτα άλλο, αλλά, από εκεί ψηλά, κύριε Πλωρίτη, μπορεί να βλέπετε πως έτσι που πέρασαν τα χρόνια, έγινα κι εγώ σαν τον Τρέπλιεφ στο «Γλάρο», που τον κορόιδευα στις εργασίες μου. Και περιμένω πως και πώς να φύγουν όλοι από το γραφείο για να κλάψω για λίγο μόνος μου, κι έπειτα να πάω σπίτι και να διαβάσω τα «Γράμματα σ' ένα νέο ποιητή» του Ρίλκε, που μεταφράσατε εσείς, εκείνο το μικρό βιβλιαράκι από τις εκδόσεις «Ίκαρος».
Μη θεωρήσετε ότι σας κλαίω. Οι δάσκαλοί μας (κι όσοι άνθρωποι μας σημάδεψαν) κατοικούν για πάντα μέσα μας. Απλά θέλω να κλάψω γιατί νιώθω πως έσβησε ξαφνικά ένα φως, που φώτιζε τόσο λυτρωτικά τις πιο σκοτεινές μου μέρες. Γι αυτό το φως σας, μέσα από την καρδιά μου σας ευχαριστώ.
(Έφυγαν όλοι. Θέλω να μείνω λίγο μόνος μου... Μου επιτρέπετε...)
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου