Κυβερλάνδη

Το περί ου ο λόγος κείμενο έφτασε στο ταχυδρομικό του κιβώτιο με τη μορφή απλού μηνύματος. Στην κορυφή υπήρχε ένας σύνδεσμος υπογραμμισμένος – μια μπλε παραφωνία σ’ ένα μαυρόασπρο κατεβατό. Το τύπωσε – ίδια όψη και στο χέρι. Το διάβασε πρώτα χιαστί. Το άφησε στο τραπέζι. Έκλεισε τον υπολογιστή. Το πήρε και το έκανε μπαλάκι. Το έριξε με μαεστρία παίκτη του ΝΒΑ προς το καλάθι (των αχρήστων). Αστόχησε. Σηκώθηκε. Κοίταξε έξω απ’ το παράθυρο. Ψυγείο, μαγνητάκια, σημειώματα, μια γουλιά κόκα-κόλα. Πίσω στο γραφείο. Παραπατάει στο χαρτί. Το σηκώνει. Το ανοίγει ξανά. Πίσω απ’ τις τσαλάκες διαβάζει τις πρώτες γραμμές. Το διαβάζει όλο:

ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΛΑΝΔΗΣ

(www.cyberland.org)

Άρθρο 1

Η Κυβερλάνδη αποτελεί κράτος άνευ εδαφικής επικράτειας. Καταλαμβάνει αόριστη και απεριόριστη χωρητικότητα στον κυβερνοχώρο. Η διαδικτυακή της επικράτεια επεκτείνεται όσο διακλαδώνεται η συνδεσμολογία ιστοτόπων που περιλαμβάνει και προσαρτά – δηλαδή εις το διηνεκές. Η επέκταση του ιστού της Κυβερλάνδης δεν γίνεται εις βάρος άλλων ιστοτόπων.

Είχε ξανακούσει αυτή την ιστορία για τα ιντερνετικά κράτη – είχε κουβαληθεί καβάλα στο ποντίκι του σε κάμποσα τέτοια. Τα περισσότερα ήταν εικονογραφημένες φαντασιώσεις αιωνίων μετεφήβων, βγαλμένες από τις ομίχλες του Άβαλον –ή μυθομανών που κατά καιρούς επανασύσταιναν κατεστραμμένες αυτοκρατορίες ή βυθισμένες Ατλαντίδες, ή στη χειρότερη περίπτωση έκρυβαν τεχνηέντως υπαρκτά και επιθυμητά αυτονομιστικά κινήματα. Πήγε να ξανακάνει μπαλάκι το χαρτί – όχι, όχι, φίλε, όχι πριν διαβάσεις το άρθρο 2.

Αρθρο 2

Ο λαός της Κυβερλάνδης αποτελείται από όλους τους κατόχους ονόματος και κωδικού πρόσβασης στην διαδικτυακή της επικράτεια. Κάθε ενδιαφερόμενος να πολιτογραφηθεί μπορεί να συμπληρώσει την ηλεκτρονική φόρμα που βρίσκεται στην αρχική ιστοσελίδα της Κυβερλάνδης. Τα στοιχεία του εισάγονται στη βάση δεδομένων υποψηφίων προς πολιτογράφηση, η οποία αυτομάτως εκδίδει θετική ή αρνητική απάντηση προς τον ενδιαφερόμενο. Με τη λήψη της θετικής απάντησης, που συνοδεύεται από τη χορήγηση απορρήτου ονόματος χρήστη και κωδικού πρόσβασης, ο υποψήφιος αποκτά την ιδιότητα του πολίτη της Κυβερλάνδης, από την οποία αυτόματα απορρέουν οι συνυφασμένες προς την ιδιότητα αυτή υποχρεώσεις και δικαιώματα.

Ποιος αποφασίζει, δηλαδή, αν θα μπεις μέσα ή θα μείνεις απ’ έξω; Ποιος έχει κατασκευάσει αυτή τη «βάση» και με ποια κριτήρια; Σαν κάτι να μην πηγαίνει καλά εδώ μέσα...

Άρθρο 3

Όλοι οι πολίτες της Κυβερλάνδης είναι απολύτως ίσοι. Όλοι καταβάλλουν ακριβώς την ίδια οικονομική συμμετοχή και απολαμβάνουν το ίδιο ποσοστό κερδών από το Εθνικό Οικονομικό Προϊόν της Κυβερλάνδης.

Νά ’το λοιπόν... «Για τα λεφτά τα κάνεις όλα...» Πάει να σκίσει το χαρτί. Το σκέφτεται. «Μαλακίες...» Το σκίζει. Πολλά, πολλά μικρά κομματάκια. Και πάλι στο καλάθι. Παύση τετάρτου. Ανοίγει τον υπολογιστή. Ξανανοίγει το ίδιο E-mail. Δεν τυπώνει αυτή τη φορά. Αυτή τη φορά το βλέπει στην οθόνη.

Άρθρο 4

Το Εθνικό Οικονομικό Προϊόν της Κυβερλάνδης προέρχεται από την Περιουσία της Κυβερλάνδης. Αυτή δεν μπορεί να είναι υλική-ακίνητη σε καμμία περίπτωση. Αποτελείται από άυλους τίτλους της Νέας Οικονομίας, επενδεδυμένους από υπεράκτιες εταιρείες, που έχουν συσταθεί από την Διαχειριστική Αρχή της Κυβερλάνδης, με τρόπο ώστε να μην υπόκεινται στη φορολογία άλλου κράτους.

Η Διαχειριστική Αρχή της Κυβερλάνδης έχει ως αποκλειστική αρμοδιότητα την επένδυση για την μέγιστη δυνατή κερδοφορία των κεφαλαίων που αποτελούν την Περιουσία της Κυβερλάνδης. Τα αρχικά κεφάλαια προέρχονται από την οικονομική συμμετοχή των πολιτών της Κυβερλάνδης, και εν συνεχεία από τα προϊόντα των επενδύσεων. Η διαχειριστική αρχή διορίζεται από το λαό της Κυβερλάνδης με άμεση ηλεκτρονική ψηφοφορία,, και επιλέγεται ανάμεσα από μεγάλου κύρους και διεθνούς εμβέλειας εταιρείες συμβούλων επιχειρήσεων. Κανένα διοικητικό στέλεχος ή εργαζόμενος στις εταιρείες αυτές δεν μπορεί να είναι πολίτης της Κυβερλάνδης.

Το πράγμα πάει να μπερδευτεί... Off-shore εταιρείες, NASDAQ, σύμβουλοι επιχειρήσεων... Μια κομμούνα των χρηματαγορών... Θυμήθηκε ότι πεινούσε... Και εντελώς συμπτωματικά, ότι τα δικά του λεφτά που είχαν επενδυθεί σε εταιρείες λογισμικού είχαν γίνει καπνός (αντίθετα με τις ίδιες τις εταιρείες, που πολλαπλασίασαν τα κέρδη τους, ενώ, ταυτόχρονα, αγωνιζόμενες για την ανάπτυξή τους, περιόρισαν το προσωπικό τους κατά 30%). Συνακόλουθα, θυμήθηκε ότι και ο ίδιος είχε εισηγηθεί στο δ.σ. της εταιρείας του έναν σχετικά μικρότερο περιορισμό των θέσεων, απολύτως απαραίτητο για την εξυγίανση μετά και την τελευταία αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.... 20-25 %, πόσο ήταν άραγε; «Πούστηδες! Μας έχετε κάνει όλους σαν τα μούτρα σας!» φώναξε, σίγουρος ότι κανένας δεν ακούει – και, σηκώνοντας τα μάτια από την οθόνη, κοίταξε το πορτραίτο του Τσε, που τον κοιτούσε στα μάτια πάνω από στον τοίχο. Πίσω, τα μάτια πίσω στην Κυβερλάνδη.

Άρθρο 5

Πολίτευμα της Κυβερλάνδης είναι η αναρχία. Καμμιά εξουσία δεν ασκείται εντός της. Στους ιστοτόπους της κυριαρχεί η απόλυτη ελευθερία. Οι πολίτες μπορούν να χρησιμοποιούν το μερίδιό τους στα κέρδη της Κυβερλάνδης για οποιανδήποτε δραστηριότητα, ακόμη και γι’ αυτές που στο συμβατικό τους κράτος θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν παράνομες ή και ποινικά κολάσιμες.

Νοστιμίζει το πράγμα... Κάποιοι, απ’ έξω, δουλεύουν για σένα, κι εσύ, τσεπώνεις τα λεφτά και κάνεις ό,τι γουστάρεις. Μα, καλά, πώς γίνεται αυτό; Δεν υπάρχει, στο άρθρο, έστω, μια επεξήγηση; Πώς μπορώ να κάνω «ό,τι θέλω;» εκεί μέσα; Ξαναδιαβάζει:

Πολίτευμα της Κυβερλάνδης είναι η αναρχία.

Παύση ολόκληρου. Τί εννοεί με τη λέξη «αναρχία;» Εννοεί την απόλυτη ελευθερία; Εννοεί και την ελευθερία να σκοτώνεις; Τόσα χρόνια στο σχολείο είχε μάθει ότι «η ελευθερία είναι το δικαίωμα στον αυτοπεριορισμό». Ότι «η ελευθερία του ενός σταματάει εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου». Σταματημένη ελευθερία στο φανάρι, για να περάσουν οι άλλοι... Σκατά! Σκατά!! Κι οι άλλοι από πίσω να κορνάρουν, να βιάζονται, κι όταν είναι το δικό σου πράσινο αναμμένο να περνάνε και νά ’σαι πάλι... Μα τί διάολο συμβαίνει; Δεν έχει φανάρια η Κυβερλάνδη; Πώς κυκλοφορούν εκεί μέσα;

Άρθρο 6

Στην Κυβερλάνδη δικαίωμα αποτελεί κάθε πράξη που υπαγορεύεται από το ανθρώπινο ένστικτο. Καθήκον είναι κάθε πράξη που υπαγορεύεται από την ατομική λογική. Τα καθήκοντα του καθενός προσδιορίζονται από την ατομική του συνείδηση, ενώ τα δικαιώματα από το θυμικό, που σε γενικές γραμμές έχει χαρακτηριστικά πανανθρώπινα.

Δίκιο έχει. Δίκιο έχει. Όλοι οι άνθρωποι γουστάρουμε περίπου τα ίδια πράγματα, έχουμε ανάγκη τα ίδια πράγματα. Προς επίρρωση αυτής της διαπίστωσης, έρχεται η ερμηνευτική δήλωση του άρθρου. Όταν τη διαβάζει, αρχίζει να χτυπά ρυθμικά τα πόδια του στο πάτωμα, σχεδόν πανηγυρίζοντας:

Ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 6

Καταστατικός σκοπός του Συντάγματος της Κυβερλάνδης είναι η προστασία και προάσπιση του δικαιώματος της γενετήσιας ελευθερίας.

Μια γροθιά στον αέρα! Τσε, ο αγώνας τώρα δικαιώνεται. Τώρα, τα πράγματα είναι πιο καθαρά. Στην Κυβερλάνδη, καταβάλλουμε την οικονομική μας συμμετοχή προκειμένου να μας εξασφαλιστεί αυτό που επί χιλιετίες το ανθρώπινο γένος απολάμβανε τζάμπα εντός των σπηλαίων – και τώρα, τι; Τί είναι η Κυβερλάνδη; Ένας ψηφιακός μαστροπός; Και τί θα γίνει με την αστυνομία της γειτονιάς του, αν καταφέρει, ως πολίτης της Κυβερλάνδης πάντοτε, να εκπληρώσει τον καταστατικό σκοπό του Συντάγματός της, που, περιέργως, βρίσκεται κρυμμένος σχεδόν σε μια ερμηνευτική δηλωσούλα του άρθρου 6; Πώς μπορεί να είναι ταυτόχρονα ελεύθερος πολίτης της Κυβερλάνδης και ταυτόχρονα υπήκοος ενός συντεταγμένου κράτους με δεκάδες ατομικά δικαιώματα και εκατοντάδες περιορισμούς των ίδιων αυτών δικαιωμάτων; Πώς θα υπερκεραστούν οι άγραφοι νόμοι της άτιμης κοινωνίας; Πώς θα εξορκιστεί ο θεός της μονογαμίας; Πού θα βρουν χωράφι για ν’ ανθίσουν τα παιδιά των λουλουδιών, και πώς θα ποτιστούν απ’ το αλμυρό νερό των υπεράκτιων εταιρειών;

Άρθρο 7

Όλες οι πράξεις που προστατεύονται από το πολίτευμα της Κυβερλάνδης μπορούν να διενεργούνται μόνον εντός της ψηφιακής της επικράτειας. Μέχρι στιγμής η Κυβερλάνδη δεν παρέχει δικαίωμα ασυλίας ή ετεροδικίας για πράξεις που τελούνται εντός άλλων επικρατειών, ψηφιακών και μη.

Γαμώτο... Η επανάσταση θα γίνει με ανταλλαγή bytes. Ούτε κανόνια, ούτε πυροβολισμοί, ούτε αίμα, τίποτε, ούτε, έστω, μια μολότοφ! Μα, καλά, τί νόημα έχει η παρανομία σ’ έναν κόσμο όπου δεν υπάρχουν νόμοι; Σε ποιον να βγάλεις τη γλώσσα σου όταν δεν υπάρχει εξουσία; Κι αφού δεν υπάρχουν κανόνες και νόμοι, γιατί να υπάρχει Σύνταγμα; Ποιος το έγραψε; Πού ακούστηκε συντεταγμένη αναρχία; Πού ακούστηκε ψηφιακή αναρχία; Ίσως, ναι, ναι, ίσως ο κόσμος να γίνει καλύτερος αν όλοι αρχίσουν να παρανομούν ατιμωρητί εντός των ορίων της Κυβερλάνδης, για να εκτονώσουν τα ένστικτά τους. Αν διοχετεύσουν τα ένστικτα και τα δικαιώματά τους, και κρατήσουν για τον έξω κόσμο τους τη λογική και τα καθήκοντα. Και, γιατί στο διάολο να πληρώνεις οικονομική συμμετοχή ως αντίτιμο της ψηφιακής σεξουαλικής σου ελευθερίας; Οι σκέψεις, ατάκτως εριμμένες, μια μια περνούν μπροστά απ’ τα μάτια του σαν κυλιόμενο μήνυμα προστασίας οθόνης. Σε λιγάκι θ’ αρχίσει να τα βλέπει διπλά – Ψηφιακή αναρχία... Ωραίο αυτό το μοτίβο.

Ο κόσμος έχει γίνει ελαφρώς χάλια. Όχι από μόνος του, δηλαδή. Ο άνθρωπος με τρόπο μοναδικό, με τη λογική του, κατόρθωσε να κάνει μπάχαλο τον αιματηρά αρμονικό κόσμο των ενστίκτων. Έτσι, κάποιος, κάπου, δεδομένου ότι η γη είναι λίμπα, η χώρα του ρημαδιό, η οικογένειά του χάλια και ο ίδιος ένα τσόλι πολυτελείας, και λαμβανομένου υπόψη ότι οι άλλοι πλανήτες είναι κομματάκι μακριά και εισέτι ακριβούτσικοι για εποικισμό, ε, τί να κάνει, αποφάσισε να εποικίσει τον κυβερνοχώρο. Έφτιαξε την Κυβερλάνδη, ένα μετείκασμα των πιο μύχιων πόθων του, ένα μόρφωμα τόσο αόριστο όσο ακριβώς και οι εν λόγω πόθοι. Ούτε πότο παραπάνω, ούτε πόντο παρακάτω. Στην εποχή της κοινωνίας της πληροφορίας, οι άνθρωποι έχουν εθιστεί να ζουν μπροστά στην οθόνη τους, δηλαδή κατ’ ουσίαν μέσα στο κεφάλι τους. Η Κυβερλάνδη είναι μια ψευδαίσθηση ελευθερίας, όπως ακριβώς και τα όνειρα. Μόνο που μια ονειρεμένα διακεκαυμένη συνουσία μέσα στο κεφάλι σου (στα όνειρά σου, όπως θα έλεγαν οι ρομαντικοί) δεν κοστίζει απολύτως τίποτε (εκτός ίσως από κάποιες παράπλευρες απώλειες, τουτέστιν ανεπιθύμητους λεκέδες). Αντίθετα, στην Κυβερλάνδη, μια ενισχυμένη οπτικά παρόμοια συνεύρεση, έχει ένα κάποιο οικονομικό υπόβαθρο, μια αξία που μεταφράζεται σε μετοχές της Νέας Οικονομίας. Αν η ελευθερία των παιδιών των λουλουδιών ήταν μέσα στα κεφάλια τους, η ελευθερία των κυβερλάνδιων είναι και μέσα στα πορτοφόλια τους.

Κουρασμένος απ’ αυτή τη βαθυστόχαστη ανάλυση, ικανοποιημένος όμως από την αναλυτική του σκέψη, που έχει μείνει αλώβητη από τα αλλεπάλληλα σερφαρίσματα και τον καταιγισμό των πληροφοριών που νυχθημερόν περνούν (απλώς περνούν) μπροστά από τα μάτια του, έδωσε το τελικό συνοπτικό συμπέρασμα. Άνοιξε τον επεξεργαστή κειμένου, μεγάλωσε τους χαρακτήρες ως εκεί που δεν πάει άλλο κι έγραψε: « Αναρχία επενδεδυμένη σε μετοχές = Ψευδαίσθηση Αναρχίας = Ψευδαίσθηση Ελευθερίας». Σε μια στιγμή έκλεισε τον επεξεργαστή χωρίς ν’ αποθηκεύσει τις αλλαγές, και πετάχτηκε από την καρέκλα σαν pop-up window. Είχε μόλις συνειδητοποιήσει ότι με όλες εκείνες τις τάχα μου βαθυστόχαστες προσεγγίσεις, είχε απωλέσει, εκτός από τον πολύτιμο χρόνο του, και την ουσία, το δάσος, όπου κατά τους συρρεαλιστές, αν ενθυμείται καλώς, φωλιάζουν η αγριότητα και η ωμή ομορφιά της απελευθέρωσης. «Εγώ απλά ήθελα να ζήσω τον καταστατικό στόχο. Και σιχαίνομαι τα προφυλακτικά. That’s all.”

Η Κυβερλάνδη είχε πια χαθεί από την οθόνη του υπολογιστή του. Θυμήθηκε (κατ’ αυτόν τον περιέργο τρόπο που το mp3 του εγκεφάλου μας παίζει πάντοτε το κατάλληλο τραγούδι στην πιο ακατάλληλη στιγμή) το “Imagine” του Τζων Λέννον, το οποίο είχε τραγουδήσει άπειρες φορές σε σχολικές εορτές με άψογη προφορά Οξφόρδης και Πατησίων γωνία, και κατάλαβε ότι το τέλος της Ιστορίας είχε έρθει πολύ πριν την ανακάλυψη της Κυβερλάνδης. Κάθε νέα επανάσταση είναι γιαλαντζί –όπως άλλωστε και κάθε παλιά, μόνο που οι παλιές είχαν άφθονο αίμα, ιδρώτα και επιφάσεις ιδεών να κουκουλώνουν την ανυπαρξία τους. «Η Κυβερλάνδη είναι μια Φενάκη» φώναξε δυνατά. Εκείνος δεν ήταν σε καμμία περίπτωση διατεθειμένος να υποδυθεί το ποντίκι που βρυχάται.

Το πήρε απόφαση γρήγορα (είχε περάσει και σχετικά σεμινάρια). Σκαρφάλωσε στο μεγάλο σκάνερ που βρισκόταν πλάι στο γραφείο και κόλλησε ολόκληρος πάνω στη γυάλινή του επιφάνεια. Στο ένα χέρι κρατούσε το ποντίκι. Έδωσε την εντολή και το άφησε να πέσει στο πάτωμα. Το ποντίκι σωριάστηκε με έναν ανεπαίσθητο βρυχηθμό. Ο θόρυβος του σκάνερ ακούστηκε σε δευτερόλεπτα... Ήταν ένα τσιριχτό κελάηδημα που συνοδευόταν από ένα γλυκερό φως –όχι τρομακτικό σαν κι εκείνο που βλέπουν τα μωρά όταν γεννιούνται : Ήταν η άλως της ύλης του καθώς διαθλάτο σε αχανείς εκτάσεις δυαδικών μονάδων.

Χρειάστηκαν μερικά μόνο λεπτά για να ψηφιοποιηθεί ολόκληρος – ψυχή Τε και σώματι. Είχε γίνει όλος πια ένα αρχείο – ίσως έπρεπε και να ζιπαριστεί για να κυκλοφορεί με μεγαλύτερη άνεση στο Δίκτυο – 926 Μεγκαμπάιτ δεν είναι λίγα. Σε κλάσματα δευτερολέπτου είχε βρεθεί στο σκληρό του δίσκο – αντίκρισε από κοντά, σαν ίσος προς ίσον, όλα τα αρχεία που εκείνος είχε δημιουργήσει, όλες τις εργασίες του. Βλέποντας τις επονομαζόμενες «επιστημονικές» του μελέτες διαπίστωσε με πόσο μεγάλες μπούρδες ασχολιόταν όλα αυτά τα χρόνια: « Ποιοτική ανάλυση της αγελαδινής κοπριάς και προοπτικές ένταξής της στο πρόγραμμα βιολογικής λίπανσης της γλυκοπατάτας – Μέγεθος: 3.788 ΚΒ – Συνολικός χρόνος επεξεργασίας 43.890 λεπτά»: Να το αριστούργημά του! Τέσσερα χρόνια περίπου δουλειάς, και μερικές χιλιάδες μπάιτ πια περισσότερο από εκείνον. Στριφογυρίζοντας σαν τρελός πάνω στο σκληρό δίσκο, γαντζώθηκε στη θύρα του μόντεμ. Επόμενη στάση – συνοριακό φυλάκιο – η τηλεφωνική συσκευή. Δυο-τρία λεπτά αναμονή (γιατί δεν έβαλα ISDN;) και δρόμο. Να κι ο κατανεμητής του ΟΤΕ, νά και το ΚΑΦΑΟ, νά και το κεντρικό καλώδιο της πόλης. Είσαι στο δίκτυο, πια, μεγάλε! Φύγαμε! Φύγαμε! Όχι, όχι, Δε μετανιώνει που πήρε αυτό το δρόμο. Ο κύβος ερρίφθη. Η σύνδεση με τον απομακρυσμένο υπολογιστή πραγματοποιήθηκε. Φύσα, κυβερνοθάλασσα πλατιά! Φύσα, ψηφιακό αγέρι! Εμπρός, εμπρός για την Κυβερλάνδη!

Ηλίας Τουμασάτος

Οκτώβριος 02

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Η καρδιά πονάει όταν ψηλώνει [κουβεντιάζοντας μ' ένα τραγούδι]

"Το χώμα βάφτηκε κόκκινο" του Βασίλη Γεωργιάδη και ο Μαρίνος Αντύπας

Τα σχολικά βιβλία χθες και σήμερα