Αναρτήσεις

Προβολή αναρτήσεων από 2010

Τί χρειαζόμαστε τη λογοτεχνία;

Νομίζω πως δεν πρόκειται να ξεχάσω ποτέ ένα από τα εξεταζόμενα θέματα σ’ ένα από τα τελευταία μαθήματα που έδωσα στο Πανεπιστήμιο. Το μάθημα λεγόταν «Θεωρία της Λογοτεχνίας», διδάσκων ήταν ο κ. Νάσος Βαγενάς και το θέμα είχε τίτλο το εξής αμείλικτο ερώτημα: Ποια είναι η χρησιμότητα της λογοτεχνικής εμπειρίας; Θυμάμαι τον πανικό στα μάτια όλων ημών, που είχαμε επί βδομάδες αναλωθεί στην κατανόηση των σημαντικότερων λογοτεχνικών θεωριών (από τον Ρωσικό Φορμαλισμό και τη Νέα Κριτική μέχρι την «Ποιητική» του Αριστοτέλη και από το μεταμοντερνισμό του Roland Barthes ως τις προδρομικές περί λογοτεχνικότητας αναφορές του Ομήρου): Πανικό, που οφειλόταν στη διαπίστωση ότι όσο κι αν είχαμε διαβάσει δεν μπορούσαμε να απαντήσουμε σ’ ένα τόσο φαινομενικά απλό ερώτημα. Γιατί διαβάζουμε λογοτεχνία λοιπόν; Σε τί μας ωφελεί; Σήμερα, που όλοι μας έχουμε ελάχιστο ελεύθερο χρόνο, γιατί προτιμάμε, αν προτιμάμε, να καθηλωνόμαστε πάνω από ένα λογοτεχνικό βιβλίο από το να απολαύσουμε, σ’ αυτόν το λιγοσ

Όλοι διαφορετικοί, όλοι μοναδικοί, όλοι άνθρωποι...

Όταν ήμουν μικρός, μια αγαπημένη μου συνήθεια ήταν να πηγαίνω στα σπίτια των παππούδων και των γιαγιάδων του χωριού μου και να τους ακούω να μου λένε παλιές ιστορίες. Οι παππούδες κι οι γιαγιάδες είχαν, οι πιο πολλοί, γεννηθεί, μεγαλώσει και γεράσει στον ίδιο τόπο, κάτω από τις ίδιες συνθήκες, και επομένως αυτό που συνέβαινε συνήθως ήταν να μου λένε τις ίδιες ιστορίες, για τους ίδιους ανθρώπους, με το ίδιο περίπου λεξιλόγιο. Και σκεφτόμουν ότι αν όλες αυτές οι ιστορίες μπορούσαν να χωρέσουν σ’ ένα βιβλίο, όσες πολλές κι αν ήταν, μέσα τους θα είχαν πάντα τις ίδιες εικόνες, εικόνες του δικού μου τόπου, που τις ήξερα κι εγώ τους ίδιους ανθρώπους, τα ίδια φαγητά, τα ίδια ρούχα, τα ίδια περίπου γεγονότα. Αυτά συνέβαιναν είκοσι χρόνια πριν. Σήμερα, καμμιά φορά που περπατάω τα βράδια και πίσω από τα φωτισμένα παράθυρα ακούω ανθρώπους να μιλούν σε διαφορετικές γλώσσες ή να διασκεδάζουν με διαφορετικές μουσικές σκέφτομαι ότι, αν και σήμερα είχα το θάρρος να χτυπήσω αυτές τις πόρτες και

Κυβερλάνδη

Το περί ου ο λόγος κείμενο έφτασε στο ταχυδρομικό του κιβώτιο με τη μορφή απλού μηνύματος. Στην κορυφή υπήρχε ένας σύνδεσμος υπογραμμισμένος – μια μπλε παραφωνία σ’ ένα μαυρόασπρο κατεβατό. Το τύπωσε – ίδια όψη και στο χέρι. Το διάβασε πρώτα χιαστί. Το άφησε στο τραπέζι. Έκλεισε τον υπολογιστή. Το πήρε και το έκανε μπαλάκι. Το έριξε με μαεστρία παίκτη του ΝΒΑ προς το καλάθι (των αχρήστων). Αστόχησε. Σηκώθηκε. Κοίταξε έξω απ’ το παράθυρο. Ψυγείο, μαγνητάκια, σημειώματα, μια γουλιά κόκα-κόλα. Πίσω στο γραφείο. Παραπατάει στο χαρτί. Το σηκώνει. Το ανοίγει ξανά. Πίσω απ’ τις τσαλάκες διαβάζει τις πρώτες γραμμές. Το διαβάζει όλο: ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΛΑΝΔΗΣ (www.cyberland.org) Άρθρο 1 Η Κυβερλάνδη αποτελεί κράτος άνευ εδαφικής επικράτειας. Καταλαμβάνει αόριστη και απεριόριστη χωρητικότητα στον κυβερνοχώρο. Η διαδικτυακή της επικράτεια επεκτείνεται όσο διακλαδώνεται η συνδεσμολογία ιστοτόπων που περιλαμβάνει και προσαρτά – δηλαδή εις το διηνεκές. Η επέκταση του ιστού τη

Οι ναυτικές πόλεις της Ιταλίας: Αμάλφη, Πίζα, Γένουα, Βενετία

Εικόνα
Οι ναυτικές δημοκρατίες της Ιταλίας. Πηγή: explorethemed.com  [Ομιλία σε εκδήλωση του Κέντρου Μελετών Ιονίου, Αργοστόλι, Κοργιαλένειος Βιβλιοθήκη, 26-8-2005) Μπορούν άραγε να χωρέσουν χίλια περίπου χρόνια Ιστορίας σε μερικά λεπτά; Ίσως και να μπορούν, αν κανείς απλώς επιχειρήσει να περιδιαβεί αυτά τα χρόνια, δανειζόμενος από την Ιστορία μερικές πινελιές-αντιπροσωπευτικά γεγονότα, και να προσπαθήσει να καταλάβει έναν κόσμο τόσο κοντινό γεωγραφικά σε σχέση με τον δικό μας, και τόσο μακρινό σε σχέση με τη σημερινή εποχή. Έναν κόσμο γεμάτο πολέμους, επιδημίες, πειρατικές επιδρομές, οικονομικούς ανταγωνισμούς – ίσως τελικά αυτός ο κόσμος να μην είναι και τόσο μακρινός. Η Ιταλία – μια χερσόνησος ανάμεσα σ’ Ανατολή και Δύση, κάποτε το κέντρο του κόσμου, όταν η Ρώμη ήταν η μεγάλη πρωτεύουσα της Οικουμένης, χίλια χρόνια περίπου μετά το Χριστό και πεντακόσια σχεδόν μετά την κατάλυση του Δυτικού Ρωμαϊκού Κράτους είναι μια βασίλισσα αποκοιμισμένη…Για να καταλάβουμε την Ι